- STD'ler nedir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (STD'ler) cinsel temasla bulaşan 25'ten fazla hastalıktır.
- HIV/AIDS dışındaki STD'lerin tedavisi gerçekten ciddi midir?
HIV/AIDS dışındaki bir çok STD'nin de tedavisi oldukça zordur. Frengi, bel soğukluğu ve iltihaplar gibi hastalıklar, kısırlık ve kronik alt karın bölgesi ağrıları oluşturabilen, alt karın bölgesi ateşli hastalığını da içine alan (PID) uzun vadeli sonuçlarla sonuçlanabilir. Cinsel organlarda siğile yol açan "HPV" virüsü döl yolu boynu kanseriyle çok yakından ilişkilidir. STD hastalığı, hamilelik sırasında hamilelik komplikasyonlarına neden olabilir ve bazı durumlarda yeni doğmuşlarda bundan etkilenir.
- Kimler STD' ye yakalanır?
STD'ler sınır tanımazlar. Cinsel yönden aktif olan her hangi bir kimse cinsel yolla bulaşan hastalıklarla temas kurabilir. STD'ler her yaştan, bölgeden, etnik alt yapıdan, kadın ve erkekleri etkilerler ve vücutlarına girer. Onlu yaşlardakiler STD' ye yakalanma riski en fazla olan gruptur. Bunun sebebi, risk almaya çok yatkın olmaları ve neyle karşı karşıya olduklarını bilmemeleridir.
- Bir STD' ye yakalanmış olmama rağmen farkında olmayabilir miyim?
Evet. Bir çok STD'nin gizli kalmaya elverişli yapısı, teşhisi güçleştirir. STD' si olan bir çok kişinin fark edilebilir belirtisi yoktur. Bu belirti göstermeyen STD enfeksiyonu yolun sonunda problemlere neden olmayacak demek değildir. Yani eğer STD' ye yakalandığınızı düşünüyorsanız, hemen doktorunuzu görün.
- STD riskini en aza nasıl indiririm?
STD'lerin meni, kan, vajinal sıvılar gibi vücut sıvılarıyla bulaştığını unutmayın. Korunmanın temeli bu sıvılara maruz kalmamak olduğunu hatırlayın. Cinsel münasebetten uzak durmak %100 etkilidir fakat cinsel yönden aktif bir çok kimse için tercih edilebilir bir yol değildir. Prezervatif kullanımı (yada diğer latex bariyerler), %100 düzgün olarak kullanıldığında, kanıtlanmış bir risk düşürme yöntemidir, fakat her zaman STD'lerden %100 korunma sağlamaz.
- Prezervatifler STD'lerden korur mu?
Çok ama çok kişi prezervatif kullanmaktadır. Araştırma göstermiştir ki, doğru olarak kullanıldığında HIV'yide içeren bir çok bulaşıcı hastalığın bulaşmasını azalttığını göstermiştir. Prezervatiflerle ilgili problemlerden biri bir çok kişinin yanlış yada ara sıra kullanmasıdır. Perhizden başka hiç bir yöntemin %100 koruma sağlamadığını hatırlayın.
- STD'lerin belirtileri nelerdir?
Bazı kişiler STD' ye yakalandıklarında hiç bir belirti göstermezler. Her iki cinste de STD' de belirtileri cinsel organlarda yara, acı, kaşıntı da olmasına rağmen. Erkeklerde belirtiler, penisten boşalma, idrar çıkarma sırasında acı testislerde şişme/acı olabilir. Kadınlarda belirtiler, vajinadan boşalma yada her zamankinden farklı farkedilir boşalmalar olabilir.
- STD'ler AIDS'e neden olurlar mı?
Her ne kadar cinsel yolla bulaşan bir hastalıklı olmak AIDS'ye neden olmazsa da kişiyi AIDS'ye neden olan virüs olan HIV'ye karşı daha korunmasız hale getirir. İltahaplar, kan akımına geçmeye daha kolay izin veren ülserlere sebep olduğu için STD'li kişiler eğer HIV taşıyan biriyle ilişkiye girelerse daha yüksek bir risk altınd olurlar.
- HIV cinsel yolla nasıl bulaşır?
Enfekte olmuş bir kişinin kanındaki, menisindeki yada vajinal sıvısındaki HIV, diğer kişilerin vücutlarına küçük kesiklerden, derideki yaralardan yada kırıklardan,vajinanın,penisin, kalın bağırsağın yada ağzın sıvı yollarından geçebilir.
- HIV belirtileri nelerdir?
Enfekte olmuş bir çok kişi hiç bir belirti göstermez.
- Bir STD' ye yakalandığımı düşünüyorsam ne yapmalıyım?
Bir STD' ye yakalandığınızı yada birine maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, hemen bir doktora baş vurun. Zamanlama her şeydir: başlangıç tedavisi bir çok STD'nin uzun vadeli etkilerini en aza indirmeye yardım eder. Aynı zamanda STD' yi bir başkasına geçirmeyeceğinizden emin olana kadar cinsel münasebetten uzak durmalısınız. Bu, doktorunuz artık hastalığı taşımadığınızı söyleyene kadar cinsel ilişkide bulunmayacağınız demektir. Aynı zamanda onunda sağlığı ve sizin yeniden enfekte olma riskinizi ortadan kaldırmak için partnerinizin de test edilmiş olduğundan emin olmalısınız.
- STD'ler iyileştirilebilirler mi?
Bel soğukluğu, iltihaplar ve frengi gibi bakterisel STD'ler hali hazırda antibiyotiklerle iyileştirilebilmektedir. Cinsel organlarda uçuk gibi bazı STD'ler ömür boyu sürmelerine rağmen bazı belirtilerini an aza indirecek yollar geliştirilmiştir. Sağlığınızı devamlı koruyun-STD'ler için devamlı tedaviler arayın.
- Kesin olarak güvenli seks nedir?
Her ne kadar hiç bir cinsel aktivite %100 güvenli değilse de güvenli seks, STD bulaşma riskini en aza indirirken gizleyecek yollar bulmaktadır. Bu, kan, meni, vajinal sıvılar gibi vücut sıvılarının değişmesini önlemek ve her hangi bir oral, anal yada cinsel temastan sakınmak demektir. Güvenli seks, parner sayınızı azaltmak, her cinsel ilişkide prezervatif kullanmak (her ikinizde enfekte yada tek eşli olmadıkça) ve STD'li olduğunuzu düşündüğünüzde hemen bir doktora görünmektir.
- STD taşımadığımdan emin olmanın %100 kesin bir yolu var mıdır?
Ne yazık ki HAYIR. Hiç bir STD için test kesinlikle kesin sonuç vermez. Bazı STD'ler doktor tarafından bile fark edilemeye bilir. Bir enfeksiyonun testlerde ortaya çıkabilmesi için bir kaç günden bir kaç yıla kadar bir zaman geçmesi gerekebilir. Eğer bir STD'niz olduğunu düşünüyorsanız test olun. Test sonuçları negatifte olsa güvenli sex2e devam edin.
- Cinsel organlarda siğile neden olan virüsü(HPV) tespit etmek için belirti göstermeyen erkekler için test var mıdır?
HPV cinsel organlarda siğile neden olan virüstür. Belirti göstermeyen erkeklerde HPV tedavisi güçtür. Erkekler için belirtiler olsa dahi yokmuş gibi düşünmek mümkündür. Doktor sıklıkla penisin hemen içinde de olsa küçük siğiller görebilir. Bu siğiller tedavi edilebilir, fakat HPV'li erkeklerin bir çoğunda hiç bir belirti görülmez. Belirtisiz HPV'ler için hiç bir tedavi yoktur.
- Kendi kendimi STD'lere karşı test edebilir miyim?
İyi bir fikir değil. Boşalma yada siğiller gibi bazı STD'ler tanımlanabilir belirtiler gösterirken çoğu kolaylıkla tanımlanamaz. Bir çoğu belirtisizken. Bu noktada, STD'lerin teşhisi klinik yada labaratuvar çalışması gerektirmektedir. Gelecekte değişebilecek olmasına rağmen şu an STD'ler için evde yapılabilen testler yoktur. HIV için bir ev testi son zamanlarda FDA tarafından onaylanmıştır ve şu an kullanılabilir. Eğer STD'li olduğunuzu düşünüyorsanız doktorunuzla görüşün.
- Uçuğum var. Hiç bir belirti göstermezken bulaştırabilir miyim?
Ne yazık ki, hiç bir belirti göstermeseniz dahi bazen bir başkasını uçukla enfekte edebilirsiniz. Problem bu olduğunda sizin haberinizin olmamasıdır. Başkasına uçuğu bulaştırma riskini azaltmanın yolu, cinsel ilişkiden uzak durmak yada prezervatif gibi bariyer koruyucuları cinsel ilişki sırasında kullanmaktır.
- Havlu yada tuvalet oturağından uçuk kapabilir miyim?
STD'lerin bir çoğu sadece enfeksiyonlu biriyle doğrudan cinsel temasla bulaşır. Diğer tip temaslar cinsel temas kadar önemli değildir. Azdır, fakat elbiselerle, kağıtlarla yada havlularla bulaşması mümkündür.