KOLERA

D��ER �S�MLER�

V. cholera; vibrio

TANIMI

�nceba��rsakta Vibrio kolera bakterisinin sebep oldu�u bir enfeksiyondur.

SEBEB� ETK�LER� VE R�SK FAKT�RLER�

Kolera sulu ishal karakterli �iddetli bir hastal�kt�r. Bakteriden sal�nan toksinler a��r ishale sebep olacak olan ba��rsakta y�ksek su ve klorid iyonlar� kayb�na sebep olurlar. �shalle gelen a��r su kayb� �l�mle sonu�lanabilir. Zay�f sa�l�k ko�ullar�, kalabal�k, sava�, k�tl�k �artlar� olu�tu�unda salg�n halde olu�ur. Hastal�kl� b�lgeler: Hindistan, Asya, Afrika, Akdeniz, G�ney ve Orta Amerika, Meksika ve ABD. Enfeksiyon, enfeksiyonlu yiyecek ve suyu yemekle bula��r. Bir tip vibro yumu�ak�alarla bula�abilir, �zellikle �i� istiridye.

R�SK FAKT�RLER�

Hastal�kl� b�lgelerde oturmak yada seyahat etmek ve hastal�kl� yada �slah edilmemi� sular� kullanmak.

KORUNMA

Kolera bakterisine kar�� s�n�rl� bir koruma sa�layacak olan, k�sa �m�rl� bir a�� yap�labilir. Kolera riski olan b�lgelerde kalan ki�ilere 6 ayda bir y�kseltici dozlar verilebilir. Yolcular a��lanm�� olsalar da yiyecek ve i�me sular�nda �nlem almal�d�rlar.

Koleran�n ilk belirtileri olu�tu�unda;

• Temiz su,
• Temiz yiyecek
• Sa�l�k korumas� a��lama yeterince koruyucu olmad��� i�in sa�lanmal�d�r.

BEL�RT�LER�

• saate bir litreye kadar ani su kay�plar�n�n olu�mas�,
• ishal 'pirin�li su' g�r�n�m�ndedir,
• ishal bal�k gibi kokar,
• su kayb� h�zla olu�abilir,
• H�zl� kalp at���,
• kuru cilt,
• kuru balgam zarlar� yada kuru a��z,
• a��r� susuzluk,
• "cam g�zler" yada �ukura ka�m�� g�zler,
• kuru g�zler,
• uyu�ukluk,
• al���lmad�k uykusuzluk yada yorgunluk,
• az idrar,
• kar�n kramplar�,
• bulant�,
• kusma.

TEDAV�S�

Tedavinin esas�, ishalden dolay� olu�an su ve elektrolit kay�plar�n� yerlerine koymakt�r. Ki�inin durumuna g�re a��zdan yada damar i�inden s�v� verilir. Tetracycline belirtilerin zaman�n� k�salta bilir.

D�nya sa�l�k �rg�t� (WHO), tipik damardan verilen s�v�lardan daha ucuz ve kolay kullan�labilen a��zdan al�nan bir sol�syon geli�tirmi�tir. Bu �eker ve elektrolit sol�syonu halen Uluslar aras� olarak kullan�lmaktad�r.

BEKLENT�LER

A��r su kayb� �l�me sebep olabilir. Kafi miktarda verilen s�v�, bir �ok insanda tam koruma sa�lar.